Διανύουμε όπως έχω γράψει συχνά μία από τις πιο αντι-φιλοσοφικές εποχές της ιστορίας. Η εν λόγω εποχή χαρακτηρίζεται από την ευκολία και την ευκαιριακότητα σε όλα τα επίπεδα, από την ανάδειξη του εύπεπτου σε πανηγυρική εκτόνωση – δόγμα της εποχής αυτής, και από την υπερνίκηση της τάσης για το διαφορετικό, είτε αυτό έχει να κάνει με τις καθημερινές συνήθειες, είτε με την πολιτική στάση, είτε με την κοινωνική ανατροπή.
Η διαφημιστική βιομηχανία έχει προ πολλού μετατρέψει σε εμπόρευμα αυτήν ακριβώς την τάση για το διαφορετικό, προσπαθώντας με αυτό τον τρόπο να παρακάμψει τις όποιες παρεκκλίσεις από τον κανόνα, που διαφεντεύει την κρίση και τα κίνητρα του ανυποψίαστου μέσου ανθρώπου.
Ο αγώνας της διαφημιστικής βιομηχανίας για την κατάκτηση του ανθρώπινου δυναμικού με στόχο την αξιοποίηση του για ευτελείς σκοπούς, έχει ξεκινήσει εδώ και δεκαετίες με επιτυχή πολλάκις αποτελέσματα, που άλλαξαν κατά πολύ την κοινωνική πόρευση. Με λίγα λόγια, εκατομμύρια πολίτες θυσιάστηκαν για να πετύχουν τα σχέδια που αφορούν την κηλίδωση του εκάστοτε αυθορμητισμού και την μετατροπή του σε στημένο παιχνίδι, γιατί έτσι αποφάσισαν πως πρέπει να είναι η ζωή εφεξής.
Για όλους αυτούς τους παραπάνω λόγους έχουμε σήμερα ηγέτες - καρικατούρες τύπου Τράμπ, Πούτιν, Μακρόν και λοιπών που για το μόνο που ξεχωρίζουν είναι για το πόσο ικανοί επιχειρηματίες είναι ή φιλόδοξοι παρτενέρ famous νεανίδων ή κυριών. Για τον λόγο αυτό τα MME επιδίδονται συνήθως σε έναν ασταμάτητο αγώνα για το τι συνολάκι φορά η πρώτη κυρία ή τι κινήσεις κάνουν μεταξύ τους τα ζευγάρια αυτά.
Στην ουσία έχουμε να κάνουμε με ανύπαρκτους αχυράνθρωπους που υπηρετούν τις αναζητήσεις ενός σαφώς αποπροσανατολισμένου κόσμου, που σε μεγάλα ποσοστά προσπαθεί να οριοθετήσει την ταυτότητά του από όλα αυτά που του έχει φορτώσει η διαφημιστική βιομηχανία.
Αυτό είναι και το πιο βασικό όπλο του ασθμαίνοντος καπιταλισμού, που στην προσπάθειά του να φρενάρει τις ανθρώπινες αντιδράσεις ενδύεται αυτήν ακριβώς την αντιδραστική τάση και την μετατρέπει δια της πολιτιστικής και άλλου είδους βιομηχανίας σε απόλυτο συμβιβασμό, μέσω υποδείξεων και κανόνων που υποκρύπτουν την βαναυσότητά του.
Το κακό όμως δεν σταματά εδώ. Προχωρά και παραπέρα μιας και οι στόχοι είναι μεγαλόπνοοι. Οι πολίτες πρέπει να σωπάσουν μια και καλή και αυτό απαιτεί την δρομολόγηση και άλλων σχεδίων. Δεν θα έλεγα ότι ο σκοπός αυτός μπορεί να επιτευχθεί με ευκολία, τουναντίον το να πεισθεί ο κόσμος στο σύνολό του πως δεν έχει άλλη επιλογή είναι μια κοπιαστική διαδικασία, κυρίως διότι ο πολίτης πάντοτε διαμαρτύρεται και παρά τις όποιες προσπάθειες εγκλεισμού του, εντούτοις καταφέρνει και ξεγλιστρά.
Το γεγονός όμως αυτό δεν αποδεικνύει πως ζούμε σε εποχές προεπαναστατικών διεργασιών, ούτε σε περιόδους συνειδητοποίησης των κενών της εξουσίας. Η διαφημιστική βιομηχανία έχει αφενός μετατρέψει μεγάλη μάζα των πολιτών σε αδύναμο κρίκο και αφετέρου με την καθοδήγηση των ΜΜΕ σε καθοδηγούμενα όντα. Και λαοί που ακολουθούν την παρακμή του συστήματος, παραπέμπουν στην επόμενη μαύρη μέρα, καθόλα πραγμοποιημένη και ρεαλιστική εις ότι αφορά το νόημα που επιδιώκεται να δοθεί.
Η λογική του «κατανάλωσε και ότι βγει», «παρήγαγε και μη σταματάς» οδηγεί ακριβώς σε αυτή την πλέον αντιφιλοσοφική περίοδο της ιστορίας που ανέφερα στην αρχή, στην εποχή όπου όλα υπόκεινται στην φθορά και την αντικατάστασή τους, για να διατηρείται το στάτους μιας ίδιας και απαράλλακτης κοινωνίας χωρίς αμφισβήτηση και προβληματισμό.
Υπάρχει ελπίδα για το διαφορετικό; Υπάρχει, όταν υπάρχουν και οι άνθρωποι που το πρεσβεύουν. Κανείς δεν μπορεί να εγγυηθεί για το αύριο, ούτε καν η παντοδύναμη διαφημιστική βιομηχανία. Διαπιστώσεις κάνουμε και τις προοπτικές προσπαθούμε να εντοπίσουμε. Να είστε σίγουροι όμως πως το παιχνίδι αυτό θα εξακολουθήσει να είναι σκληρό. Και μόνο από το γεγονός του ότι κάποια στιγμή οι κοινωνίες θα ζητήσουν την ανανέωσή τους, με τους πολίτες να αναγεννώνται από τις στάχτες τους.
Η διαφημιστική βιομηχανία έχει προ πολλού μετατρέψει σε εμπόρευμα αυτήν ακριβώς την τάση για το διαφορετικό, προσπαθώντας με αυτό τον τρόπο να παρακάμψει τις όποιες παρεκκλίσεις από τον κανόνα, που διαφεντεύει την κρίση και τα κίνητρα του ανυποψίαστου μέσου ανθρώπου.
Ο αγώνας της διαφημιστικής βιομηχανίας για την κατάκτηση του ανθρώπινου δυναμικού με στόχο την αξιοποίηση του για ευτελείς σκοπούς, έχει ξεκινήσει εδώ και δεκαετίες με επιτυχή πολλάκις αποτελέσματα, που άλλαξαν κατά πολύ την κοινωνική πόρευση. Με λίγα λόγια, εκατομμύρια πολίτες θυσιάστηκαν για να πετύχουν τα σχέδια που αφορούν την κηλίδωση του εκάστοτε αυθορμητισμού και την μετατροπή του σε στημένο παιχνίδι, γιατί έτσι αποφάσισαν πως πρέπει να είναι η ζωή εφεξής.
Για όλους αυτούς τους παραπάνω λόγους έχουμε σήμερα ηγέτες - καρικατούρες τύπου Τράμπ, Πούτιν, Μακρόν και λοιπών που για το μόνο που ξεχωρίζουν είναι για το πόσο ικανοί επιχειρηματίες είναι ή φιλόδοξοι παρτενέρ famous νεανίδων ή κυριών. Για τον λόγο αυτό τα MME επιδίδονται συνήθως σε έναν ασταμάτητο αγώνα για το τι συνολάκι φορά η πρώτη κυρία ή τι κινήσεις κάνουν μεταξύ τους τα ζευγάρια αυτά.
Στην ουσία έχουμε να κάνουμε με ανύπαρκτους αχυράνθρωπους που υπηρετούν τις αναζητήσεις ενός σαφώς αποπροσανατολισμένου κόσμου, που σε μεγάλα ποσοστά προσπαθεί να οριοθετήσει την ταυτότητά του από όλα αυτά που του έχει φορτώσει η διαφημιστική βιομηχανία.
Αυτό είναι και το πιο βασικό όπλο του ασθμαίνοντος καπιταλισμού, που στην προσπάθειά του να φρενάρει τις ανθρώπινες αντιδράσεις ενδύεται αυτήν ακριβώς την αντιδραστική τάση και την μετατρέπει δια της πολιτιστικής και άλλου είδους βιομηχανίας σε απόλυτο συμβιβασμό, μέσω υποδείξεων και κανόνων που υποκρύπτουν την βαναυσότητά του.
Το κακό όμως δεν σταματά εδώ. Προχωρά και παραπέρα μιας και οι στόχοι είναι μεγαλόπνοοι. Οι πολίτες πρέπει να σωπάσουν μια και καλή και αυτό απαιτεί την δρομολόγηση και άλλων σχεδίων. Δεν θα έλεγα ότι ο σκοπός αυτός μπορεί να επιτευχθεί με ευκολία, τουναντίον το να πεισθεί ο κόσμος στο σύνολό του πως δεν έχει άλλη επιλογή είναι μια κοπιαστική διαδικασία, κυρίως διότι ο πολίτης πάντοτε διαμαρτύρεται και παρά τις όποιες προσπάθειες εγκλεισμού του, εντούτοις καταφέρνει και ξεγλιστρά.
Το γεγονός όμως αυτό δεν αποδεικνύει πως ζούμε σε εποχές προεπαναστατικών διεργασιών, ούτε σε περιόδους συνειδητοποίησης των κενών της εξουσίας. Η διαφημιστική βιομηχανία έχει αφενός μετατρέψει μεγάλη μάζα των πολιτών σε αδύναμο κρίκο και αφετέρου με την καθοδήγηση των ΜΜΕ σε καθοδηγούμενα όντα. Και λαοί που ακολουθούν την παρακμή του συστήματος, παραπέμπουν στην επόμενη μαύρη μέρα, καθόλα πραγμοποιημένη και ρεαλιστική εις ότι αφορά το νόημα που επιδιώκεται να δοθεί.
Η λογική του «κατανάλωσε και ότι βγει», «παρήγαγε και μη σταματάς» οδηγεί ακριβώς σε αυτή την πλέον αντιφιλοσοφική περίοδο της ιστορίας που ανέφερα στην αρχή, στην εποχή όπου όλα υπόκεινται στην φθορά και την αντικατάστασή τους, για να διατηρείται το στάτους μιας ίδιας και απαράλλακτης κοινωνίας χωρίς αμφισβήτηση και προβληματισμό.
Υπάρχει ελπίδα για το διαφορετικό; Υπάρχει, όταν υπάρχουν και οι άνθρωποι που το πρεσβεύουν. Κανείς δεν μπορεί να εγγυηθεί για το αύριο, ούτε καν η παντοδύναμη διαφημιστική βιομηχανία. Διαπιστώσεις κάνουμε και τις προοπτικές προσπαθούμε να εντοπίσουμε. Να είστε σίγουροι όμως πως το παιχνίδι αυτό θα εξακολουθήσει να είναι σκληρό. Και μόνο από το γεγονός του ότι κάποια στιγμή οι κοινωνίες θα ζητήσουν την ανανέωσή τους, με τους πολίτες να αναγεννώνται από τις στάχτες τους.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου