Δολοφονία και φίμωση

Τεράστια ανησυχία απλώνεται στον δημοσιογραφικό χώρο σε πανευρωπαϊκό και παγκόσμιο επίπεδο μετά την δολοφονία της Βουλγάρας δημοσιογράφου, Βικτόρια Μαρίνοβα, την τρίτη κατά σειρά δημοσιογράφου που δολοφονείται εντός του 2018 λόγω έρευνας για την διαφθορά.

Αν και είναι γνωστό ότι χώρες όπως Βουλγαρία και Ρουμανία αλλά και άλλες χώρες του πρώην ανατολικού μπλοκ είναι βαθύτατα διεφθαρμένες σε όλα τα επίπεδα, εντούτοις η νέα δολοφονία έρχεται να ταράξει τα νερά της Ευρώπης καθώς η διαφθορά με την εμπλοκή  επιχειρηματιών, πολιτικών και εργολάβων λαμβάνει ενίοτε διαστάσεις – μαμούθ σε όλα τα επίπεδα.

«Η Βικτόρια Μαρίνοβα είναι το τρίτο κατά σειρά θύμα στο χώρο της ερευνητικής δημοσιογραφίας για τη διαφθορά σε χώρα της στην Ε.Ε σε διάστημα ενός έτους», υπογραμμίζουν χαρακτηριστικά οι «Δημοσιογράφοι χωρίς σύνορα», που κάνουν έκκληση για την προστασία των συναδέλφων του θύματος.  Τον περασμένο Οκτώβριο δολοφονήθηκε η Ντάφνι Καρουάνα Γκαλιζία στην Μάλτα και τον Φεβρουάριο ο Σλοβάκος δημοσιογράφος Γιαν Κούτσιακ.

Η νέα αυτή δολοφονία, παρά το γεγονός ότι η αστυνομικές αρχές στην Βουλγαρία θέλουν να στρέψουν τις έρευνες και σε άλλη κατεύθυνση,  έρχεται να προστεθεί σε δεκάδες άλλες που έχουν συμβεί τα τελευταία χρόνια κατά δημοσιογράφων ερευνητών σε θέματα διαφθοράς, κατά υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων ή αντιφρονούντων σε  δικτατορικά καθεστώτα.
Αν δε στον αριθμό των δολοφονιών προστεθεί και ο μακρύς κατάλογος των «εξαφανισμένων» ή φυλακισμένων δημοσιογράφων και ακτιβιστών (βλ. Τουρκία, Ιράν κλπ), τότε βλέπει κανείς καθαρά πως η Δημοκρατία έχει υποχωρήσει σε πολλά μέρα του κόσμου.

Όλα αυτά βέβαια συνυπολογιζομένης της συντηρητικοποίησης ή της ακροδεξιάς πορείας πολλών κρατών στην Ευρώπη αλλά και όλον τον κόσμο, με τελευταίο το παράδειγμα της Βραζιλίας.
Η δολοφονία της Βουλγάρας δημοσιογράφου προκαλεί εσωτερικούς τριγμούς στην ΕΕ καθώς το μέλλον της αναφορικά με την καταπολέμηση της διαφθοράς είναι σκοτεινό και ομιχλώδες. Η διαφθορά σε όλα τα επίπεδα σαρώνει βέβαια όχι μόνο τις χώρες των Βαλκανίων – μη εξαιρουμένης φυσικά της Ελλάδας – αλλά την Ευρώπη στο σύνολό της. 

Η δημοσιογράφος πραγματοποιούσε έρευνα για υπόθεση διαφθοράς στην διαχείριση ευρωπαϊκών κονδυλίων, μια έρευνα που και στην χώρα μας θα πρέπει να γίνει επισταμένως καθώς εδώ και πάρα πολλά χρόνια εκπρόσωποι του πολιτικού και επιχειρηματικού κόσμου αλλά και του οικονομικού κατεστημένου στο σύνολό του, είναι βαθιά διεφθαρμένοι.

Με δολοφονίες σαν και την τελευταία όμως, ο φόβος πλανάται πάνω από τους δημοσιογράφους που θεωρούν πως ακόμη μπορούν να τιμούν το επάγγελμά τους. Θα σκεφθεί κανείς πολύ, με λίγα λόγια, αν θα πρέπει να βγάλει ένα θέμα διαφθοράς στην δημοσιότητα καθώς από την μια στιγμή στην άλλη μπορεί να απειληθεί η ζωή του. Αφού προηγουμένως βέβαια υποστεί τις «απαραίτητες» ποινικές κυρώσεις.

Αυτό ακριβώς όμως θέλουν οι εξουσίες – οι διάφορες εξουσίες - από όλους εμάς που θέλουμε απλά να κάνουμε την δουλειά μας και αυτό που είναι κοινό μυστικό στον κόσμο, να το αποδείξουμε δημοσιοποιώντας το. Να πάψουμε την κόντρα και την αντιπαράθεση και να περιοριστούμε στην δημοσίευση των δελτίων τύπου των διαφόρων εταιρειών, μεγαλοσυμφερόντων ή μη. Εξάλλου θα πει κανείς: Υπάρχουν ακόμη Δον Κιχώτες;

Η απάντηση στον σάλο που έχει προκαλέσει η δολοφονία της Βικτόρια Μαρίνοβα. Αν σε πανευρωπαϊκό επίπεδο δεν υπάρξει κινητοποίηση για την προάσπιση βασικών δικαιωμάτων των δημοσιογράφων, αν δεν επιβληθούν οι δέουσες κυρώσεις κατά πάντων όσων εμπλέκονται σε σκάνδαλα διαφθοράς και δεν βρεθούν οι ένοχοι, τότε θα μιλάμε απλά για μία ακόμη τραγωδία χωρίς απάντηση.

Κάποτε, δημοσιογράφος ιαπωνικού καναλιού βιντεοσκοπούσε την απόρριψη πυρηνικών αποβλήτων από ρωσικά πολεμικά πλοία. Μετά από λίγο καιρό ο δημοσιογράφος εξαφανίστηκε.  Και μιλάμε για τις εποχές του ψυχρού πολέμου. Από τότε έχουν περάσει δεκαετίες και τα πράγματα αντί να καλυτερεύουν, χειροτερεύουν.

Στις ΗΠΑ η ερευνητική δημοσιογραφία ποινικοποιείται με τον καιρό ελέω Τράμπ. Όχι πως πριν ήταν καλύτερα, αλλά λέμε τώρα. Στην υπόλοιπη Ευρώπη, πληθαίνουν οι καταγγελίες για τηλεφωνικές παρακολουθήσεις δημοσιογράφων και ακτιβιστών.

Το τοπίο εν ολίγοις είναι σκοτεινό. Και δεν φτάνουν μόνο οι τυπολατρικές δηλώσεις αποδοκιμασίας παρόμοιων γεγονότων από τους φορείς της εξουσίας που ενίοτε στήνουν υποθέσεις. Τα παιχνίδια που παίζονται είναι πολλά όπως και τα χρήματα, που θα χρειαζόταν κανείς πολλές σελίδες για να τα αποκαλύψει.

Ο φόβος στοχεύει στην φίμωση και την αποδοχή της παρούσας κατάστασης. Ας έχουμε το νου μας όχι μόνο ως δημοσιογράφοι αλλά και ως άνθρωποι που κλείνονται χρόνο με το χρόνο σε μια απέραντη φυλακή χωρίς όνομα, σύμφωνα με το πνεύμα και το ύφος της νέας εποχής. Το να λες την αλήθεια, όμως, σε μια εποχή παγκόσμιου ψεύδους, αποτελεί επαναστατική πράξη, είχε πει κάποτε ο Τζωρτζ Όργουελ.